Wznoszenie własnego domu to dla większości osób podejmujących tego typu inwestycje największe przedsięwzięcie w życiu. Czeka nas masa formalności, sporo zachodu wymaga także adaptacja projektu, jeśli decydujemy się na gotowy. Znalezienie poszczególnych ekip z wolnymi terminami to kolejne wyzwanie, któremu podołamy, jeśli zajmiemy się nim odpowiednio wcześnie. Trzeba jeszcze dopilnować ich pracę, a wszystko to cały czas pochłania coraz więcej pieniędzy. Kiedy więc znaleźć czas na ubezpieczenie domu? Zrób to, już wówczas, gdy mury pną się w górę.
Co może się wydarzyć podczas budowy?
Ubezpieczanie domu czy mieszkania staje się już w naszym kraju standardem. Mało kto ignoruje taką potrzebę, choć jeszcze nie tak dawno ledwie połowa lokali była nim objęta. W przypadku osobnego budynku pojawia się jednak pytanie, od kiedy taka ochrona jest nam potrzebna. Gdy zaczniemy go wykańczać, wyposażać, czy może dopiero wówczas, gdy w nim zamieszkamy?
Do tego momentu wydarzyć się może wiele rzeczy, znacznie podnoszących ogólny koszt inwestycji i ją komplikujących. Teoretycznie w momencie, gdy wznoszone są dopiero dosłownie tylko mury, niewiele mamy do ochrony, ale też i bardziej jest to narażone na czynniki losowe niż skończona i zamknięta konstrukcja. Dom w budowie oznacza też, że wykonawcy, nie mówiąc o mieszkańcach, nie są obecni w obiekcie cały czas, co ułatwia działania intruzom. Ubezpieczenie domu w budowie jest więc nie tylko możliwe, ale i wskazane.
To prosta polisa o minimalnym zakresie, obejmującym zjawiska takie jak pożar, huragan, zalanie, powódź, uderzenie pioruna, osunięcie się lub zapadnięcie ziemi, uderzenie pojazdu (przy czym niekoniecznie należącego do właściciela lub wykonawcy) czy wybuch. W momencie, gdy inwestycja jest na tyle skończona, że da się ją skutecznie zamknąć na klucz, warto rozszerzyć taką polisę o kradzież z włamaniem. Ochronimy w ten sposób elementy stałe, materiały budowlane czy narzędzia. Te profesjonalne potrafią sporo kosztować, zdecydowanie warto więc to rozważyć. Dostępne są też rozszerzenia OC pozwalające na pokrycie szkód wyrządzonych podczas prac osobom trzecim. Pewnym kłopotem na tym etapie może być ustalenie sumy ubezpieczenia. Nabywając ubezpieczenie budowy domu, dodajemy w tym celu wartość inwestycji w momencie zawarcia umowy do kosztów spodziewanych do jej ukończenia.
Zaczynamy użytkowanie naszego domu. Czy wiemy, jak go ubezpieczyć?
Jak już wspomnieliśmy, coraz większa liczba naszych rodaków ubezpiecza swoje mieszkania czy domy. Nic dziwnego – to zazwyczaj jedyny poważny majątek, jaki posiadamy, warto go zatem chronić. Jak to jednak robią? Nie lubimy wydawać za dużo pieniędzy, zadowalamy się więc podstawowym zakresem obejmującym konstrukcję obiektu i ochroną od głównych ryzyk. Co się musi stać, żeby taka polisa, nawet nie tyle w pełni pozwoliła nam pokryć straty, co mogła zostać w pełni wykorzystana? Totalny kataklizm w rodzaju nieokiełznanego pożaru, który strawi wszystko doszczętnie i pozwoli na wypłatę pełnej sumy ubezpieczenia.
A czy da nam ona choć szansę na postawienie nowego obiektu i wyposażenie go tak, jak stary? Oczywiście lepiej mieć choćby taką ochronę niż żadną, ale czy naprawdę dużo lepiej? Jaki procent z nas zwraca uwagę na takie rzeczy? Ilu poświęca czas na uważną lekturę warunków? Ubezpieczenie domu jest produktem, którego cena zwykle jest niewygórowana, a chroni mienie, na które pracujemy często całe życie. Czy tym bardziej więc nie warto zadbać o to, żeby stanowiło realne zabezpieczenie?
Chroń wszystko, co decyduje o Twoim komforcie życia
Choć sam w sobie dach nad głową jest niezwykle ważny, to trudno byłoby uznać puste wnętrza za zapewniające właściwe warunki do życia i wypoczynku. Dlatego zdecydowanie warto rozszerzyć umowę podstawową – chroniącą stałe elementy konstrukcji i wyposażenia – o dodatki włączające dodatkowe przedmioty ochrony ryzyka – takie jak np. przepięcie niszczące urządzenia elektryczne, włamania i kradzieże, zalania. Poza posiadanym przez nas majątkiem ruchomym do polisy włączyć możemy obiekty towarzyszące w postaci np. garażu, czy inną dodatkową architekturę znajdującą się na posesji. Trzeba jednak mieć na uwadze limity wypłat za poszczególne zdarzenia. Jeżeli posiadamy bardzo drogie przedmioty, może się okazać, że ich wartość je przekracza. Wówczas należy rozważyć ich odrębne ubezpieczenie.
Wszystko to oczywiście sprawi, że ubezpieczenie domu istotnie zwiększy swój koszt. Jest to jednak po prostu cena realnej ochrony przed istotnie grożącymi nam ryzykami. Jak często zdarza się tymczasem, że komuś doszczętnie spłonie dom?
Wybierz kompleksowe ubezpieczenie dla swojego domu
Polisa mieszkaniowa pozwala nam ponadto na zabezpieczenie się przed szkodami, za które odpowiadać będziemy sami – służy temu rozszerzenie OC. W przypadku domu jednorodzinnego odpada nam główne tego typu ryzyko w postaci zalania sąsiada, ale za to dochodzi np. problem zimowego utrzymania chodnika przed posesją. To do nas będzie należało pokrycie szkód związanych z czyjąś kontuzją. Mniej musimy się też martwić szkodami wyrządzonymi przez nasze zwierzęta (chyba, że są to gatunki egzotyczne, czy też np. psy ras uznawanych za agresywne), dzieci, czy nas samych i to nie tylko w obrębie domu. Takie ubezpieczenie chroni nas także wówczas, gdyby zdarzyło się np. uszkodzić wyposażenie hotelu, w którym gościmy.
Produkty ubezpieczeniowe da się dopasować do indywidualnych potrzeb w stopniu większym, niż wielu z nas sobie wyobraża. Ubezpieczenie domu może objąć ochroną pojedyncze urządzenia AGD, choć w większości przypadków wydaje się to pewną przesadą. Są jednak przypadki, gdy dodatkowa ochrona zdecydowanie jest celowa. Doskonałym przykładem są panele fotowoltaiczne bądź instalacje solarne, pozwalające zaspokajać potrzeby energetyczne domu dzięki energii słonecznej. To duża inwestycja, warta kilkadziesiąt tys. zł, a jednocześnie są to urządzenia podatne na stłuczenie. Ubezpieczyciele traktują je różnie – mogą być objęte podstawową polisą jako elementy stałe domu, innym razem wymagać będą rozszerzenia. Możliwe jest też ubezpieczenie paneli stojących na gruncie – muszą być z nim jednak trwale związane.
Dobrze dobrane ubezpieczenie domu to nie wszystko
Choć polisa z właściwie określonym zakresem zdejmuje nam z głowy wiele trosk, nigdy nie będzie tak, że pozwoli nam całkowicie nie martwić się naszym mieniem. Jest inaczej: chcesz być pewien wypłaty w razie kłopotów, musisz się o to starać. Ubezpieczyciel nie jest organizacją charytatywną – nie przepuści żadnej szansy ku temu, by wykazać nam zaniedbania znoszące jego odpowiedzialność. Czy to źle? Niekoniecznie, wszak dyscyplinuje nas do ograniczania ryzyka, a lepiej przecież nie musieć przechodzić stresu związanego ze szkodami i ich likwidacją, na której i tak przecież nie mamy prawa się wzbogacić. Do czego zatem jesteśmy zobowiązani? Zgodnie z prawem budowlanym jest to:
- dokonywanie (każdego roku) przeglądów kominiarskich (przewodów kominowych dymowych, spalinowych i wentylacyjnych);
- dokonywanie (każdego roku) przeglądów infrastruktury gazowej;
- sprawdzenia (raz na 5 lat) stanu technicznego i estetyki obiektu, w tym badanie instalacji elektrycznej i piorunochronnej,
Szczegółowe wytyczne znajdziemy w Prawie budowlanym (art. 62). Wykluczone są ponadto wszelkie przebudowy niezgodne ze sztuką budowlaną.
Dbanie o własny dom po prostu się opłaca!
Nie tylko ze względu na obniżone ryzyko usterek, awarii i tego, że nie dostaniemy odszkodowania z ubezpieczenia – w ten sposób możemy też wpłynąć na obniżenie jego kosztów – istotną rolę odgrywa tu wszak poziom ponoszonego przez ubezpieczyciela ryzyka, które obniżymy. Dotyczy to nie tylko stanu technicznego, ale też zabezpieczeń antywłamaniowych, jeśli nasza polisa obejmuje (powinna!) kradzieże z włamaniami. Jeśli nasze zamki i okna będą tak łatwe do sforsowania, że złodziej nie pozostawi śladów, nici z pieniędzy, jeśli nie mamy monitoringu. (Powyżej określonych wartości ubezpieczanego mienia jest bywa ono jednak wymagane przez TU). Znaczenie tutaj mają ponadto nasze zwyczaje, w tym np. dbałość, z jaką pilnujemy swoich kluczy. Otrzymanie odszkodowania za kradzież bez włamania jest możliwe – trzeba jednak nabyć jeszcze jedno rozszerzenie, są takie spotykane na rynku. Nie warto natomiast koloryzować w deklaracjach co do jakości zabezpieczenia domu – w chwili zdarzenia wyjdzie to na jaw i nie zobaczymy ani grosza.
Czy ubezpieczenie drewnianego domu jest możliwe
Budownictwo drewniane nie cieszy się w naszym kraju oszałamiającą popularnością. Ma jednak swoich zwolenników i przemawiają za nim nie tylko argumenty estetyczne. Spośród materiałów konstrukcyjnych tylko beton charakteryzuje się lepszą izolacyjnością cieplną. w dodatku taki obiekt postawić można szybciej i taniej. Wielu obawia się jednak, że ten wygodny ciepły dom może w mgnieniu oka spłonąć. Czy mocno podnosi to cenę polisy?
Choć z punktu widzenia zagrożenia pożarowego drewno wcale nie jest rozwiązaniem aż tak ryzykownym, jak może się wydawać, to istotnie, ubezpieczyciele traktują je z nieco większą rezerwą, co przekłada się na ceny. Różnice zazwyczaj nie są bardzo znaczące. Trzeba ponadto mieć na uwadze, że takiemu domowi zagraża nie tylko ogień, ale i np. wilgoć czy czynniki biologiczne, często będące przedmiotem wyłączeń.
Ustal, ile jest warty Twój dom!
Sprawa wydaje się prosta: musimy z jednej strony uniknąć niedoubezpieczenia, z drugiej nadubezpieczenia. To, że nie otrzymamy więcej, niż wynosi suma ubezpieczenia, jest jasne. Jeśli będzie ona jednak zbyt wysoka, na próżno płacimy wysokie składki – nie mamy prawa otrzymać więcej niż wynosi wartość szkody. Na tym jednak sprawa się nie kończy. Powinniśmy poznać jeszcze trzy pojęcia odnoszące się do wartości naszego mienia:
wartość rynkowa – w skrócie sprowadza się do tego, za ile moglibyśmy nabyć podobny obiekt. Zależy nie tylko od powierzchni, stanu technicznego, standardu, ale także konkretnej lokalizacji i szeregu właściwych dla niej czynników zmiennych w czasie.
wartość odtworzeniowa – to suma, jaka byłaby konieczna do usunięcia szkody w danym momencie, uwzględniając koszty zakupu materiałów i elementów wyposażenia oraz wykonania prac z zastosowaniem tej samej technologii.
wartość rzeczywista – określana jest także mianem wartości amortyzowanej – oznacza wartość odtworzeniową zamortyzowaną właśnie, zatem pomniejszoną o zużycie obiektu.
Co to oznacza w praktyce? Dla tych, którzy dopiero co zasiedlili nowo zbudowany dom, znajdujący się w doskonałym stanie technicznym, różnice pomiędzy tymi sposobami ustalania wartości mogą w praktyce nie mieć większego znaczenia. Z każdym rokiem będzie się jednak działo inaczej i musimy to brać pod uwagę. Jeśli ubezpieczyciel przyjął wariant, w którym pod uwagę brana jest wartość rzeczywista w momencie zaistnienia szkody, może to oznaczać istotnie niższą składkę. Czy to dla nas dobrze? Czy gromadzimy w międzyczasie dość pieniędzy, aby pokryły one różnicę pomiędzy wypłaconą kwotą a tą, której potrzebujemy na naprawę? Nawet jeśli, to w razie konieczności napraw lub wręcz odbudowy, opłacanie wyższej składki okaże się tańsze. Ilu z nas w ogóle interesuje się tą kwestią zanim dojdzie do szkody? Bądźmy mądrzejsi przed nią!
Podsumowanie:
- warto rozszerzyć zakres polisy by objęła całe ważne dla nas mienie;
- ubezpieczmy się także od ryzyk bardziej prawdopodobnych niż całkowite zniszczenie konstrukcji obiektu;
- dokładnie ustalmy, jakiej sumy ubezpieczenia potrzebujemy;
- miejmy na uwadze różne sposoby ustalania wartości obiektu;
- dbajmy o stan techniczny domu i jego bezpieczeństwo, aby nie dać ubezpieczycielowi powodu do uchylenia się od odpowiedzialności.
